Herontwikkeling Stadhuisplein en omgeving

Het Stadhuisplein en omgeving worden de komende jaren ontwikkeld tot een groene en levendige omgeving met veel nieuwe woningen. De basis daarvoor is gelegd met het vaststellen van het Integraal Gebiedskader Stadhuisplein (eind 2021). Daarmee zijn de uitgangspunten vastgelegd voor de realisatie van nieuwe woningen en herinrichting van de openbare ruimte. Eind 2022 presenteerden ontwikkelaars en gemeente hun eerste ideeën en plannen. In september 2023 organiseerden we een nieuwe bijeenkomst, met onder meer een presentatie van drie verschillende, uitdagende visies op de openbare ruimte. In november 2023 maakten we bekend dat Bygg Architecture & Design aan de slag gaat met het opstellen van een masterplan openbare ruimte. 

Stadhuisplein aftermovie

Van visie tot masterplan openbare ruimte Stadhuisplein

Na het vaststellen van het integraal gebiedskader zijn we gestart met de voorbereidingen voor het opstellen van een masterplan openbare ruimte. Uitgangspunt daarbij is een groene basisinrichting, met ruimte voor water. Verder biedt het Stadhuisplein ook in de toekomst ruimte voor evenementen en manifestaties. Om het autoverkeer op het plein te verminderen, bekijken we of het mogelijk is om de ingang van de parkeergarage te verplaatsen naar de Wal. Verder is duurzaamheid een belangrijk uitgangspunt. We willen een warmtenet voor bodemenergie aanleggen, groeiruimte voor bomen verbeteren, nieuwe bomen aanplanten en een hemelwaterriool aanleggen.

Ook de verschillende bouwplannen gaan bijdragen aan een mooie en levendige openbare ruimte in het gebied. Zo krijgen de nieuwbouwplannen rondom het Stadhuisplein op de Eindhovense laag (de eerste laag van 20 meter) dakterrassen met een mooi uitzicht – een zogeheten belvedère – op het plein.

Don Murphy, supervisor voor het centrum, heeft de gemeente uitgedaagd op het ambitieniveau van de inrichting van de openbare ruimte. Het Stadhuisplein is immers één van de belangrijkste pleinen van de stad, waarbij de openbare ruimte in belangrijke mate bepaalt hoe het plein wordt ervaren.

We hebben daarom samen met Architectuurcentrum Eindhoven en Dutch Design Foundation, drie externe ontwerpers gevraagd om een conceptuele visie te ontwikkelen voor de openbare ruimte van het Stadhuisplein in de toekomst: Bygg Architecture & Design, Volle Grond en LOLA Landscape Architects. Hoe kan het gebied er in 2040 uit zien en wat is er dan te beleven? Maar zeker ook: hoe maken we het écht Eindhovens?

De drie ontwerpers hebben hun visie op 13 september 2023 in het Muziekgebouw gepresenteerd, waarna iedereen op de visie kon reageren. In november 2023 maakten we bekend dat Bygg Architecture & Design aan de slag gaat met het opstellen van een masterplan openbare ruimte, als winnaar van de gemeentelijke aanbesteding. Bekijk hieronder meer informatie over de winnende visie van Bygg en de presentaties van Volle Grond en LOLA Landscape Architects. 

Vervolgproces

Bygg gaat tot medio 2024 in samenwerking met de gemeente aan de slag met het definitief maken van de visie en het opstellen van een masterplan. De definitieve visie en het masterplan worden in samenspraak met de stad opgesteld. De planning is om na de zomer van 2024 het masterplan ter besluitvorming aan de gemeenteraad voor te leggen. Het is op dit moment nog niet duidelijk wanneer we starten met de uitvoering van de herinrichting van het plein. Dat gebeurt waarschijnlijk fasegewijs en pas na realisatie van de (meeste) bouwplannen.

Winnende visie: Bygg Architecture & Design

  • Het Paradijs - Een plek voor alle Eindhovenaren in symbiose met de natuur

    Het Stadhuisplein, dé plek in Eindhoven waar iedereen zich verbonden voelt en zijn stem kan laten horen, waar je elkaar ontmoet, je kan herdenken en huldigen. We versterken de identiteit van het Stadhuisplein door deze te omlijsten met de Dommel en vijf stadsdeelpoorten. Midden op het plein planten we een lindeboom, die de natuur vertegenwoordigt als inwoner van de stad.

    Natuurinclusief ontwerp is het uitgangspunt voor een gezonde, leefbare en publieke ruimte in 2040. Minder verharding biedt ruimte voor de natuur en met inheemse soorten creëren we een klimaatrobuuste omgeving. Een zijstroom van de Dommel meandert om het Stadhuisplein in een brede groene zone. Het plein wordt zo gesitueerd aan een prachtig waterfront. We benutten de daken van de gebouwen als een doorlopend groen daklandschap dat we verbinden met ecoducten.

    Het Stadhuisplein en omgeving worden toegevoegd aan het voetgangersgebied. De routes vanuit alle stadsdelen naar het Stadhuisplein krijgen meer betekenis, door hun groene, verkeersluwe inrichting. Er ontstaat meer ruimte om te flaneren en te verblijven, met meer ruimte voor de fiets en duurzame mobiliteitsoplossingen.

    Wij maken meer ruimte om samen te vieren, te huldigen en te protesteren. Hiervoor plaatsen we een centraal paviljoen, waar je kunt verblijven, ontmoeten, skaten, of het podium kan pakken. Dit paviljoen geeft toegang tot de kelder en voorziet in toiletten en extra opslagruimte tijdens evenementen. Herdenken gebeurt bij het bevrijdingsmonument, dat zonder verplaatsing prominent aan het waterfront komt te staan.

    Het Paradijs, een natuurinclusieve hoogstedelijke Eindhovense ruimte.

  • Andere visies

    Ook Volle Grond en LOLA Landscape Architects namen deel aan de gemeentelijke aanbesteding voor het ontwikkelen van een masterplan openbare ruimte Stadhuisplein en omgeving. Bekijk hieronder de presentatie van hun visies.

Stadshuisplein Pitch - Bygg Architecture & Design

Ontwerpprincipes voor de bebouwing rondom Stadhuisplein

Na het vaststellen van het integraal gebiedskader zijn de ontwikkelaars van de gebouwen rondom het Stadhuisplein gestart met het ontwerpen van de gebouwen, ieder in hun eigen tempo. We weten nog niet precies hoe de gebouwen rondom het Stadhuisplein eruit gaan zien. Maar we weten wel dat het plein meer uitstraling moet krijgen, met mooie gebouwen die bij elkaar passen en die aansluiten bij de huidige bebouwing. Daarom zijn ontwerpprincipes opgesteld, door de gemeente, supervisor en de ontwikkelaars. Met behulp van de ontwerpprincipes worden de ontwerpen van de ontwikkelaars beoordeeld, door de supervisor en door de Commissie Ruimtelijke Kwaliteit.

Tien ontwerpprincipes

De tien ontwerpprincipes laten zien aan welke voorwaarden de gebouwen moeten voldoen. Ze maken daarbij een onderscheid tussen de gevels die aan het Stadhuisplein liggen, aan de straten eromheen en de binnenhoven. Voor elk van deze ruimten gelden andere uitgangspunten. Het gaat onder meer om de architectuur, die moet passen bij Eindhoven en een menselijke uitstraling moet hebben, met minder zakelijkheid. Voor het gebruikte materiaal gaan de ontwerpprincipes uit van eerlijke materialen, zoals baksteen, natuursteen en hout. Hierdoor gaan we weinig primaire kleuren terugzien op het Stadhuisplein. Natuur en groen is heel belangrijk en moet niet alleen worden toegevoegd rondom de gebouwen, maar ook als onderdeel daarvan. De ontwerpprincipes dagen de ontwikkelaars uit om te innoveren, in het gebruik en de functie van de gebouwen, het ontwerp en de materialen.

Alle tien de concept ontwerpprincipes zijn op 13 september in het Muziekgebouw gepresenteerd. Het document ‘Ontwerpprincipes voor de bebouwing rondom het Stadhuisplein’ kun je hieronder zien, samen met de informatieposters die de bezoekers van de bijeenkomst konden bekijken. Na de bijeenkomst kon iedereen tot half november 2023 reageren.

Vervolgproces

De ontwerpprincipes worden nog besproken met belangenorganisaties uit de stad. Op basis van alle reacties nemen burgemeester en wethouders een besluit over dit document. In de zomer van 2024 wordt een definitieve versie opgesteld, in samenhang met het masterplan openbare ruimte. Dat wordt ter besluitvorming voorgelegd aan de gemeenteraad.

Hoe gaat het Stadhuisplein eruitzien?

We weten nu nog niet hoe het Stadhuisplein en omgeving er precies uit gaat zien. Na het vaststellen van het Integraal Gebiedskader Stadhuisplein door de gemeenteraad (eind 2021), zitten we nu in de fase van het uitwerken van plannen. De komende tijd komt er stap voor stap meer duidelijkheid over het Stadhuisplein van de toekomst. Het gaat daarbij om de bouwplannen aan de randen van het Stadhuisplein (ontwikkelaars) én om de vergroening en verdere herinrichting van het plein (gemeente). Verder werkt de gemeente momenteel aan een ruimtelijk kader voor Moleneind, het gebied dat grenst aan het Stadhuisplein (tussen Oude Stadsgracht, Stratumseind en de Dommel).


Bekijk ook de raadsinformatiebrieven over de stand van zaken gebiedsontwikkeling Stadhuisplein:

Nieuwbouwplannen voor Stadhuisplein (ontwikkelaars)

  • Onder leiding van supervisor Don Murphy vindt afstemming plaats van de nieuwbouwplannen. Het doel is om tot een samenhangend geheel van gebouwen en openbare ruimte te komen. Daarom zijn in aanvulling op het integraal gebiedskader een aantal ontwerpprincipes geformuleerd.

    Er zijn vijf bouwplannen voor de west-, noord- en oostzijde van het plein. Tijdens de informatiebijeenkomst op 16 november 2022 zijn de eerste plannen en het ensemble van gebouwen gepresenteerd. De nieuwbouw rondom het Stadhuisplein krijgt op de Eindhovense laag (de eerste laag van 20 meter) dakterrassen met een mooi uitzicht – een zogeheten belvedère – op het plein. De hoogbouw (Brainport laag) is zorgvuldig gepositioneerd ten opzichte van elkaar en de omgeving. Het betreft twee torens van 105 meter (aan de west- en oostzijde), de rest varieert in hoogte met een maximum van 70 meter.

    Bekijk hier de digitale maquette. Je zet de verschillende lagen (nieuwe bebouwing versus bestaande bebouwing) aan en uit met de tweede knop rechtsboven ('lijst met lagen'). Het zonnetje rechtsboven is een hulpmiddel voor een schaduwanalyse. Hiermee pas je het tijdstip van de bezonning aan. Klik op de knop linksboven ('navigeren') om te draaien en het plein van verschillende kanten te bekijken.

    Meer dan 1.200 woningen

    In het gebied kunnen meer dan 1.200 woningen gerealiseerd worden. De precieze aantallen en type woningen zijn nu nog niet bekend. Er zijn nog veel overwegingen en keuzes te maken. Het gaat daarbij niet alleen om woningen, maar ook om levendige plinten (begane grond van de gebouwen), duurzaamheidsambities, maatschappelijke voorzieningen en commerciële functies.

    Uitvoering

    Pas na de fase van planvorming en het doorlopen van bestemmingsplan- en vergunningprocedures start de uitvoeringsfase. Dat gebeurt fasegewijs en duurt meerdere jaren. Ook zullen niet alle bouwplannen gelijktijdig de verschillende stappen van schetsontwerp naar definitief ontwerp doorlopen.

    Vijf nieuwbouwplannen

    Tijdens de bijeenkomst op 13 september 2023 werd de stand van zaken van de bouwplannen gegeven. De verschillende bouwontwikkelingen van de ontwikkelaars hebben ieder hun eigen tempo. Verder leiden de gewijzigde marktomstandigheden tot vertraging in de planvorming, bij de een meer dan bij de ander. Citywall BV is het meest ver gevorderd en presenteerde op 13 september de stand van zaken van het bouwplan Citywall (noordzijde Stadhuisplein).

    Via onderstaande links ga je naar de projectsites van de ontwikkelaars en krijg je meer informatie over de plannen (stand van zaken), het vervolgproces en hoe je kunt meedenken bij het verder uitwerken van de plannen.

    • The Cloud (westzijde Stadhuisplein) – Certitudo
    • Citywall (noordzijde Stadhuisplein) – Citywall BV
    • Begijn 35 (Esplanada) – NedBel
    • Het Begijnenhof (politiebureau) – Van der Meeren Vastgoed & Projectontwikkeling 
    • Achter gerechtsgebouw (oostzijde Stadhuisplein) – CRA en Woonbedrijf
      Er is momenteel nog geen projectsite, deze volgt later.

  • Het bouwplan van Citywall, als onderdeel van het ensemble voor de nieuwbouw op het Stadhuisplein.

Ruimtelijk kader Moleneind (gemeente)

Moleneind is een plek in de Eindhovense binnenstad met veel geschiedenis. Hier kruist het Stratumseind met de Dommel. Aan de andere kant ligt het Stadhuisplein, het democratisch hart van de stad. Het gebied daartussen, waar de Bouwstraat en de Molenstraat bij elkaar komen, vraagt om een kwaliteitsverbetering. En dat biedt kansen. Daarom is er een concept-ruimtelijk kader Moleneind opgesteld. Hierin staat onder welke voorwaarden herontwikkeling hier mogelijk is.

Het concept-ruimtelijk kader gaat in op de thema’s die zijn benoemd in het Integraal Gebiedskader Stadhuisplein, zoals groen en duurzaamheid. De belangrijkste ambities voor deze locatie zijn cultuurhistorie en veiligheid. De aandacht voor cultuurhistorie is nodig door de aanwezigheid van twee gemeentelijke monumenten (het Designhuis en Stratumseind 58) en nog meer panden met cultuurhistorische waarde. Veiligheid is hier van groot belang door de nabijheid van het Stratumseind.

Begin 2023 is het concept ruimtelijk kader Moleneind opgesteld. Door ontwikkelingen in het gebied, wordt het nu niet  verder uitgewerkt. De planning is om het document in de zomer van 2024 voor te leggen aan het college en de gemeenteraad. Voor die tijd gaan we in gesprek met de omgeving over het ruimtelijk kader Moleneind.  

Vragen, reageren of aanmelden om mee te denken? Mail naar stadhuisplein@eindhoven.nl. Vermeld hierbij dat je reageert op het ruimtelijk kader Moleneind.

Hoe blijf ik op de hoogte en kan ik meedenken over de plannen?

De toekomst van het Stadhuisplein wordt stapsgewijs ingevuld. Daarbij bieden we geïnteresseerden ruimte om mee te denken. Zo zijn bij het opstellen van het Integraal Gebiedskader Stadhuisplein veel Eindhovenaren betrokken geweest. Het verslag en de evaluatie van het samenspraakproces vind je bij de documenten hieronder. Bekijk ook de video Het nieuwe Stadhuisplein (YouTube.nl). 

Eind 2022 presenteerden ontwikkelaars en gemeente hun eerste ideeën en plannen voor het nieuwe Stadhuisplein. De ruim 300 aanwezigen kregen onder meer een toelichting op de digitale maquette van de nieuwe gebouwen. Deze geeft inzicht in de vormen en hoogtes van de gebouwen. En hoe deze zich verhouden tot elkaar, het plein en de bestaande gebouwen. Tijdens de bijeenkomst konden de bezoekers in gesprek met de ontwikkelaars en gemeente, reageren op de eerste ideeën en aangeven of ze willen meedenken bij de vervolgstappen.

Bekijk hieronder de presentatie, video’s en het uitgebreide verslag van de bijeenkomst met onder meer samenvattingen van de presentaties, sfeerfoto’s en alle ontvangen reacties.

Bekijk hier de video's 'Toekomst van het stadhuisplein Eindhoven' en 'Presentatie Stadhuisplein van supervisor Don Murphy'.

Ook bij de verdere planvorming voor het Stadhuisplein bieden we graag mogelijkheden om mee te denken over de nieuwbouwplannen. Wil je je aanmelden voor één of meerdere bouwplannen? Kijk voor de mogelijkheden bij de informatie over de verschillende plannen op deze pagina.

In september 2023 organiseerden we een nieuwe bijeenkomst, met onder meer een presentatie van drie verschillende, uitdagende visies op de openbare ruimte. Daarop kon iedereen tot eind september reageren. Kijk voor informatie over de winnende visie onder het kopje ‘Van visie tot masterplan openbare ruimte Stadhuisplein’.

Ook presenteerden we de ontwerpprincipes voor de nieuwe gebouwen en informeerden we over de stand van zaken van de bouwplannen. Wil je meer lezen over de ontwerpprincipes? Kijk dan hierboven onder het kopje 'Ontwerpprincipes voor de bebouwing rondom Stadhuisplein'.

Wil je graag op de hoogte blijven en nieuwsberichten over actuele ontwikkelingen in je mailbox ontvangen? Stuur dan een mail naar stadhuisplein@eindhoven.nl.

Waar kan ik terecht met vragen?

Via deze projectpagina blijf je op de hoogte over de plannen voor de herontwikkeling van het Stadhuisplein. Wil je nieuwsberichten over actuele ontwikkelingen in je mailbox ontvangen? Stuur dan een mail naar stadhuisplein@eindhoven.nl. Ook voor vragen over de toekomst van het Stadhuisplein kun je dit mailadres gebruiken.